W tym roku przypada 40. rocznica wydarzeń Radomskiego Czerwca ’76. Wydarzenia radomskie nierozerwalnie połączone są z postacią ks. Romana Kotlarza. Możemy być dumni, że tak wielka postać była związana z naszym regionem. Dokładamy wszelkich starań, aby pamięć o niezłomnym kapłanie wciąż pozostawała żywa. Dlatego też, dnia 10 sierpnia 2016 r. Rada Gminy w Kowali podjęła uchwałę w sprawie nadania tytułu Honorowego Obywatela Gminy Kowala dla śp. ks. Romana Kotlarza.
Uzasadnienie do u chwały w sprawie nadania tytułu „Honorowego Obywatela Gminy Kowala” dla ks. Romana Kotlarza
Śp. ks. Roman Kotlarz ur. 17 października 1928 w Koniemłotach k. Staszowa, zm. 18 sierpnia 1976 w Radomiu. Formację kapłańską otrzymał w Krakowie i Sandomierzu. Święcenia kapłańskie przyjął 30 maja 1954. Był wikariuszem w parafiach: Szydłowiec, Żarnów, Koprzywnica, Mirzec, Kunów i Nowa Słupia, od 26 sierpnia 1961 pełnił obowiązki proboszcza parafii pw. MB Częstochowskiej w Pelagowie (obecnie parafia Pelagów –Trablice) w gminie Kowala.
Człowiek z wielką charyzmą, który z wielkim poświęceniem pełnił służbę Bogu i realizował ewangelizację w bardzo trudnych czasach. Miał szczególną zdolność przyciągania ludzi, dzięki prostym i jednoznacznym w swojej wymowie kazaniom, W sposób szczególny swoją duszpasterską działalnością objął młodzież, przestrzegając ją przed antyreligijną propagandą, obecną w szkolnej edukacji. Emocjonalny styl jego wypowiedzi, w których negatywnie odnosił się do zjawisk występujących w otaczającej rzeczywistości i bezkompromisowa postawa ks. Romana Kotlarza drażnił ówczesne władze PRL-owskiego państwa i były powodem licznych szykan. We wszystko angażował się z największą energią, bez względu na komplikacje. Energia kapłana przekładała się na skuteczność. Potrafił przekonać wiernych do swoich racji, zdobyć ich sympatię, skłonić do zmiany postępowania. Wyróżniał się ofiarnością i bezinteresownością w udzielaniu posług religijnych, przez co sam żył w niedostatku. Prowadził ascetyczny styl życia. Wszelkie trudy pokonywała z wielkim zewnętrznym spokojem i zawsze uśmiechnięty.
Działał też na rzecz rozwoju kultury: za jego czasów parafia Pelagów zasłynęła z organizowanych z rozmachem procesji i dożynek.
W czasie swojej 22-letniej posługi duszpasterskiej nigdy nie pozostawał obojętny na ludzką krzywdę. 25 czerwca 1976 r., w dniu robotniczego protestu, w godzinach przedpołudniowych „świadomie i dobrowolnie” znalazł się wśród protestujących i błogosławił im. Na wieść o represjach wobec protestujących ksiądz Roman Kotlarz w swoich kazaniach mówił o prawie człowieka do godności, sprawiedliwości, wolności i modlił się w intencji robotników. Wiedział, że jest inwigilowany, ale nie zaprzestał swoich wypowiedzi, mimo zastraszających rozmów z funkcjonariuszami Służby Bezpieczeństwa, a potem także najść na plebanię, w czasie których był bity, co potwierdzają liczni świadkowie. 16 sierpnia 1976r. wyczerpany fizycznie i psychicznie kapłan znalazł się w szpitalu w Krychnowicach, gdzie po 2 dniach zmarł.
W roku 1990 prezydent RP na uchodźstwie Ryszard Kaczorowski pośmiertnie odznaczył ks. Kotlarza Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami „Za ofiarę życia w walce z komunistami o niepodległą Polskę”. 3 maja 2009 odznaczony pośmiertnie przez prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski.
Ks. Roman Kotlarz pozostaje symbolem niezłomnego kapłana i kapelana Czerwca 1976 roku, a dla mieszkańców naszej gminy symbolem duszpasterza pełnego miłości do Boga i wiernych, serdecznego i troskliwego, dbającego o młodzież i rozumiejącego konieczność obrony skrzywdzonych i słabszych nawet za cenę własnego życia. A przy tym człowieka prostego i skromnego, który przez lata swojej posługi duszpasterskiej pozytywnie wpływał kształtowanie i rozwój ludzkiej solidarności w obliczu krzywdy i niesprawiedliwości.
Uważamy , że istniejące dowody działalności Ks. Romana Kotlarza i jego niezłomna postawa predysponują Go do tytułu „Honorowy Obywatel Gminy Kowala”, który jest wyrazem wyróżnienia za zasługi dla tworzenia wspólnego dobra i uznania dla jego godnej naśladowania działalności wśród mieszkańców jako księdza, proboszcza i człowieka, który uczył jak być człowiekiem sumienia, sprzeciwiać się niesprawiedliwości i kłamstwom i mieć odwagę służyć bliźniemu, nawet wtedy, kiedy jest to po ludzku bardzo trudne.